Bartek Dąbrowski

Somatotypy wg Sheldona

Od dawien dawna nie raz pewnie słyszałaś/słyszałeś pewne dogmaty na temat tego, że na przykład: „jestem endomorfikiem (krępa budowa ciała) więc nie mogę schudnąć ponieważ mam rzekome predyspozycje do tycia.” Zwalanie bowiem winy za taki stan rzeczy nie jest do końca jest prawdą co postaram się dokładnie omówić poniżej.

SOMATOTYPY WG SHELDONA Dr Sheldon opisał w 1940 roku w swojej książce iż istnieją 3 główne typy sylwetek:
• EKTOMORFIK – osoba szczupła i wysoka
• ENDOMORFIK – osoba krępa i niska, posiadająca szerokie biodra
• MEZOMORFIK – osoba z natury atletyczna- szerokie barki, wąski pas o idealnych warunkach do budowania sylwetki

Oczywiście nie można być idealnym np.”ektomorfikiem” – ludzi możemy podzielić nawet na aż 80 somatotypów! (będą to mieszanki tych 3ech typów budowy ciała). Z biegiem czasu zaczęto przypisywać w branży fitnessu typy wyżej wymienionych rodzajów sylwetek do typów metabolizmu: „jestem endomorfikiem więc mam wolną przemianę materii i nigdy nie zobaczę 6paka” „jestem ektomorfikiem więc mam szybką przemianę materii i nigdy nie przytyję  ” Nie ma dowodów w postaci badań naukowych aby somatotyp determinował w jakimikolwiek stopniu nasze podejście do diety.

Bilans Energetyczny
Koncepcji bilansu energetycznego bezlitośnie podlega każdy – ABY SCHUDNĄĆ NALEŻY ZACHOWAĆ UJEMNY BILANS ENERGETYCZNY BEZ WZGLĘDUNA TYP BUDOWY CIAŁA. W drugą stronę działa to tak samo – ABY ZBUDOWAĆ MASĘ MIĘŚNIOWĄ NALEŻY BYĆ W NADWYŻCE KALORYCZNEJ.

Pamiętajcie również o tym że nie ma zależności między dietą i rozkładem poszczególnych makroskładników diety (węglowodanów, białek tłuszczy) dla wcześniej wspomnianych typów sylwetki jeśli utrzymana jest ta sama kaloryczność, przykładowo: jestem endomorfikiem więc nie mogę się najeść dużo węglowodanów itd.

Można więc mieć budowę typowo „ektomorficzną” a mieć wolny metabolizm i w drugą stronę-można być „endomorfikiem” i mieć szybki metabolizm. O co w tym wszystkim chodzi w takim razie?
NEAT(czyt.nit)
Czynnik determinujący i najbardziej wpływający na to jakie możemy mieć zapotrzebowanie kaloryczne w ciągu dnia. Szerzej wypowiadałem się na jego temat w jednym z moich wcześniejszych postów do zapoznania się  którym zapraszam: https://www.facebook.com/bartekdabrowskidietetyka/posts/182081076652414

W telegraficznym skrócie – NEAT (skrót od nazwy: non-exercise activity thermogenesis) – czyli aktywności nie związanej z treningiem. Ona w głównej mierze będzie determinować to czy mamy szybki czy wolny metabolizm. Różnice z tą składową metabolizmu mogą sięgać między ludźmi nawet aż do dwóch tysięcy kalorii dziennie!!! A jak to możliwe? Już tłumaczę 🙂

Przykład
Zobrazować może to następujący przykład: porównajmy zapotrzebowanie energetyczne jakiegoś korpo zioma, który poza pracą siedzi na kanapie, ogląda Netflixa do zapotrzebowania na przykład trenera personalnego, który ma pracę stojącą, jest ciągle w ruchu, chodzi, pokazuje ćwiczenia, gestykuluje a oprócz tego robi coś bardziej produktywnego w domu. 

Podsumowanie
Obydwoje mogą nawet mieć zaplanowane treningi w tygodniu, natomiast ich zapotrzebowanie energetyczne i tak będzie się diametralnie różnić (i będzie na korzyść trenera nawet gdyby nie wykonywał wszystkich zaplanowanych jednostek treningowych w tygodniu). W ramach krótkiego podsumowania, można by rzec, że tak naprawdę dzięki diecie, treningowi i aktywności nie związanej z treningiem możemy tak naprawdę zmienić nasz typ sylwetki. Sformułowań typów sylwetek na pewno nie powinniśmy używać do układania diet czy zaleceń treningowych

Pozdrawiam!

Bibliografia:
https://psycnet.apa.org/record/1940-05072-000
https://jissn.biomedcentral.com/…/10…/s12970-017-0174-y
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28765272/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30149423/



Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *